Informacje
07-05-2022
Owca domowa to gatunek hodowlanego zwierzęcia z rodziny wołowatych. Jej przodkiem były najprawdopodobniej różne podgatunki owcy dzikiej.
Jak wszystkie przeżuwacze, owce domowe należą do rzędu parzystokopytnych. Owce pochodzą najprawdopodobniej od dzikich muflonów Europy i Azji, przy czym Iran jest geograficzną otoczką centrum udomowienia. Jako jedno z najwcześniej udomowionych zwierząt do celów rolniczych, owce są hodowane na runo, mięso i mleko. Wełna owcza jest najczęściej używanym włóknem zwierzęcym i jest zwykle zbierana przez strzyżenie.
Owca domowa charakterystyka
Owca domowa to stosunkowo mały przeżuwacz, zwykle o karbowanej sierści zwanej wełną i często z rogami tworzącymi boczną spiralę. Owce domowe różnią się od swoich dzikich krewnych i przodków pod kilkoma względami. Kilka prymitywnych ras owiec zachowuje niektóre cechy swoich dzikich kuzynów, takie jak krótkie ogony. W zależności od rasy owce domowe mogą w ogóle nie mieć rogów (tj. bezrożne), rogi u obu płci lub tylko u samców. Większość ras rogatych ma jedną parę rogów.
Inną charakterystyczną cechą owiec domowych w porównaniu z dzikimi owcami jest ich duża różnorodność barwna. Dzikie owce są w dużej mierze odmianami brązowego odcienia, a zmienność w obrębie gatunku jest niezwykle ograniczona. Kolory owiec domowych wahają się od czystej bieli do ciemnego czekoladowego brązu.
W zależności od rasy owce wykazują różny wzrost i wagę. Ich tempo wzrostu i dojrzała waga jest cechą dziedziczną, często wybieraną w hodowli. Maciorki zwykle ważą od 45 do 100 kilogramów, a tryki od 45 do 160 kilogramów.
Owce mają dobry słuch i są wrażliwe na hałas podczas dotykania. Mają poziome, szczelinowe źrenice, z doskonałym widzeniem peryferyjnym; z polami widzenia od około 270° do 320°, owce widzą za siebie bez odwracania głowy.
Owce to ssaki roślinożerne. Większość ras woli paść się na trawie i innych krótkich paszach objętościowych, unikając wyższych zdrewniałych części roślin, które chętnie zjadają kozy. Zarówno owce, jak i kozy używają ust i języka do wybierania części rośliny, które są łatwiejsze do strawienia lub bardziej odżywcze.
Znaczenie gospodarcze
Owce są ważną częścią światowej gospodarki rolnej. Jednak ich niegdyś żywotny status został w dużej mierze zastąpiony przez inne gatunki zwierząt gospodarskich, zwłaszcza świnie, kurczaki i krowy. Chiny, Australia, Indie i Iran mają największe nowoczesne stada i zaspokajają potrzeby lokalne i eksportowe w zakresie wełny i baraniny.
Owca domowa dostarcza szeroki wachlarz surowców. Wełna była jedną z pierwszych tkanin, choć pod koniec XX wieku ceny wełny zaczęły drastycznie spadać w wyniku popularności i niskich cen tkanin syntetycznych. Skóra owcza jest również wykorzystywana do wyrobu odzieży, obuwia, dywanów i innych produktów.
Wartościowe są również produkty uboczne z uboju owiec: łój owczy można wykorzystać do wyrobu świec i mydła, z kości i chrząstek owiec wytwarza się rzeźbione przedmioty, takie jak kości i guziki, a także wytopiony klej i żelatynę.
W XXI wieku narodami o największym spożyciu mięsa baraniego są kraje arabskie Zatoki Perskiej, Nowa Zelandia, Australia, Grecja, Urugwaj, Wielka Brytania i Irlandia. Kraje te zjadają 3–18 kg mięsa baraniego na mieszkańca rocznie.
Chociaż mleko owcze może być rzadko spożywane w świeżej postaci, dzisiaj jest używane głównie do wyrobu serów i jogurtów.
Czytaj też: Hodowla owiec – wszystko, co musisz wiedzieć o hodowli tych zwierząt
PAP/fot. pixabay